گیربکس یا جعبه دنده، یکی از اصلیترین بخشهای خودرو است که وظیفه آن انتقال نیرو است. هنگامی که انرژی مورد نیاز برای حرکت موتور، از طریق احتراق سوخت ایجاد میشود؛ موتور شروع به کار کرده و نیروی مورد نیاز برای حرکت را تامین میکند. حرکت موتور نیرویی دورانی یا اصطلاحاً گشتاور را به وجود میآورد. گشتاور چیزی نیست جز نیرویی که حول محور خاصی ایجاد میشود. اما ایجاد نیرو، تمام چیزی نیست که ما به آن نیاز داریم و این گشتاور تولیدشده، باید به چرخها منتقل شود تا حرکت اتفاق بیافتد. اینجا پای شفت گیربکس به میان میآید.
با توجه به آنچه در مورد شفت گیربکس بیان شد؛ واضح است که این قطعه نقش مهمی در عملکرد خودرو دارد و خرابی آن، باعث ایجاد مشکلات زیادی خواهد شد. این مشکل هم مانند بسیاری از خرابیهای دیگر، به یکباره اتفاق نمیافتد و اگر ما علائم خرابی شفت گیربکس را بشناسیم و به محض مشاهده آنها به تعمیرکار مراجعه نماییم؛ میتوانیم هزینههای مربوط به تعمیر را به نحو چشمگیری کاهش دهیم. در این مطلب تلاش خواهیم کرد تا اصلیترین علائم خرابی شفت گیربکس را به شما معرفی کرده و علتهای اصلی بروز این مشکل را هم بررسی نماییم.
علائم خرابی شفت گیربکس در تمامی خودروها
با توجه به کارکرد و نقش گیربکس میتوان حدس زد که وقتی نیرو به درستی به چرخها انتقال پیدا نکند و خودرو حرکتی نداشته باشد؛ گیربکس دچار خرابی شده اما همانطور که گفتیم این اتفاق به یکباره رخ نمیدهد و ما میتوانیم با شناخت علائم خرابی شفت گیربکس، پیش از اینکه مشکل حاد شود و با هزینهای بسیار کمتر، آن را برطرف کنیم. اصلیترین علائم خرابی شفت گیربکس را باید موارد زیر دانست:
ایجاد صدا در هنگام حرکت ماشین
اولین نشانهای که معمولاً همه ما آن را نادیده میگیریم؛ صداهای غیرعادی خودرو در هنگام حرکت است. اگر میزان واسکازین کم باشد؛ به نحوی که به تمام قطعات گیربکس نرسد؛ ما صدایی از برخورد این قطعات با یکدیگر را میشنویم. همچنین خرابی یاتاقان نیز میتواند علت به وجود آمدن صداهای غیرعادی باشد. معمولاً این صدا شبیه وزوز یا صدای برخورد دو قطعه فلزی است. به هر حال وجود صدای غیرطبیعی در هنگام حرکت خودرو به ما میگوید که بخشی از ماشین درست کار نمیکند و باید این مورد را به عنوان اولین نشانه از علائم خرابی شفت گیربکس به حساب آورد.
عملکرد با تاخیر گیربکس
دیگر نشانه خرابی گیربکس، این است که هنگامی که شما با استفاده از لور، دنده را عوض میکنید؛ گیربکس با تاخیر این کار را انجام میدهد. سیستم گیربکس بن نحوی است که باید به صورت آنی و بلافاصله پس از حرکت لور، مقدار انتقال نیرو به چرخها را تغییر دهد و وجود گپ یا فاصله زمانی میان این دو اتفاق، یکی از علائم خرابی شفت گیربکس است. معمولاً این اتفاق به خاطر نشت روغن یا وارد شدن آب به قطعات داخلی گیربکس اتفاق میافتد.
بوی سوختگی
از دیگر علائم خرابی شفت گیربکس باید به وجود بوی سوختگی اشاره کرد. اگرچه وجود این بو میتواند ناشی از خرابی در بسیاری از قطعات باشد اما اولین حدسی که میتوان درباره علت وجود این بود زد؛ خرابی گیربکس است. معمولاً این اتفاق زمانی رخ میدهد که روغن ماشین دیر تعویض شده یا مقدار آن کم است. نقش روغن در گیربکس چیزی نیست جز خنک کردن قطعات و روانکاری. اگر میزان این روغن به حد کافی نرسد یا این که کیفیت مناسبی نداشته باشد؛ روغن بیش از حد مجاز داغ شده و در نتیجه شما بوی سوختگی را در خودرو خود احساس خواهید کرد.
نشت روغن یا سایر مایعات از خودرو
یکی از واضحترین علائم خرابی شفت گیربکس، تست مایعات است و برای اینکه بهتر بتوانید تشخیص دهید که این نشتی از کجا رخ میدهد و به کدام بخش مربوط است؛ میتوانید تعدادی کارتن را زیر ماشین قرار دهید. معمولاً روغن مربوط به گیربکس، قرمز رنگ است و اگر این موضوع را مشاهده کردید یعنی باید فوراً خودروی خود به تعمیرگاه ببرید. اصلیترین علت این موضوع، خرابی واشرها و مهرهها یا خرابی کاسه نمد است و در صورتی که فوراً به تعمیر این مشکل اقدام نمایید؛ هزینه چندانی برای شما نخواهد داشت.
سخت جا خوردن دنده
اگر دنده ماشین شما دستی است و احساس میکنید که دنده به سختی جا میخورد؛ یعنی در گیربکس شما مشکلی ایجاد شده. در مورد ماشینهایی با دنده اتومات هم باید به تغییر ناگهانی دنده اشاره کرد که نشان میدهد گیربکس نتوانسته از روی دندهای به دنده دیگر شیفت کند. علت این موضوع معمولاً فرسودگی کلاچ است و از جمله دلایل دیگر این موضوع باید به شکستن قطعات داخلی یا نشت روغن گیربکس یا خرابی دریچه جعبه دنده اشاره کرد.
صدای گیربکس در حالت خلاص
اگر ماشین در حالت خلاص قرار دارد و شما صدای صدایی از گیربکس میشنوید؛ یعنی باید فوراً به یک تعمیرکار مراجعه نمایید. این نشانه از اصلیترین علائم خرابی شفت گیربکس است و علت اصلی آن میتواند خرابی قطعات یا کثیف بودن و کم بودن روغن باشد. گاهی این مشکل با عوض کردن روغن حل میشود اما اگر روغن شما مناسب است و هنوز هم در حالت خلاص صدایی از گیربکس میشنوید؛ یعنی قطعات داخلی گیربکس شما آسیبدیده است.
لرزش ماشین در سرعت بالا
یکی دیگر از علائم خرابی شفت گیربکس، لرزش ماشین در دور موتورها و سرعتهای بالاست. این موضوع به این خاطر رخ میدهد که قطعات داخلی گیربکس شما دچار آسیب یا فرسودگی شدهاند و نمیتوانند کار خود را به درستی انجام دهند.
کاهش شتاب و قدرت اتومبیل
اگر موتور خودروی شما به درستی کار میکند اما شما میبینید که خودرو، شتاب و قدرت کافی را ندارد؛ یعنی در سیستم انتقال نیرو ایرادی به وجود آمده است. نمونه واضح این موضوع زمانی اتفاق میافتد که ماشین در دنده است اما حرکت نمیکند. به عبارتی خرابی شفت گیربکس باعث میشود که یا اصلاً انتقال نیرو از موتور به چرخها صورت نگیرد یا این انتقال به نحوی بهینه و مطلوب انجام نشده و در نتیجه ماشین شتاب و قدرت لازم را نداشته باشد.
اگر هرکدام از موارد بالا را در خودروی خود مشاهده کردید بهتر است به یک مجموعه تعمیراتی تخصصی مراجعه کنید. تعمیرگاه مستر رنو به عنوان تعمیرگاه تخصصی رنو در کرج هرروزه آماده خدمت رسانی به شما عزیزان میباشد.
علائم خرابی بلبرینگ شفت ورودی گیربکس
یکی از اصلیترین قطعات در ساختار شفت گیربکس، بلبرینگ است. این قطعه ساده کاری بسیار مهم را انجام میدهد و باعث میشود تا چرخدندهها در گیربکس، که وظیفه انتقال نیرو را به عهده دارند؛ با کمترین اصطکاک ممکن حرکت کنند و خرابی بلبرینگ شفت گیربکس، باعث افزایش اصطکاک و در نتیجه فرسودگی یا شکستگی قطعات میشود.
از جمله علائم خرابی بلبرینگ شفت گیربکس میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
لرزیدن خودرو
لرزیدن خودرو یکی از علائم اصلی خرابی بلبرینگ است. به عبارتی وقتی بلبرینگ به درستی کار نمیکند؛ اصطکاک میان چرخدندهها افزایش پیدا کرده و در نتیجه شما لرزشی را در خودرو احساس خواهید کرد. اگر حتی بلبرینگ از لحاظ ساختاری سالم باشد اما به درستی نصب نشده باشد؛ امکان بروز این اتفاق وجود خواهد داشت.
داغ کردن خودرو
در بخش قبل هم گفتیم که خرابی بلبرینگ باعث افزایش اصطکاک میشود و افزایش برخورد هم افزایش دما را به وجود میآورد. بنابراین یکی از علائم خرابی بلبرینگ میتواند بالا رفتن دمای گیربکس باشد.
سر و صدا
طبیعتاً برخورد چرخدندهها با یکدیگر که نیروی بسیار زیادی را منتقل میکنند؛ باعث به وجود آمدن صداهای بلند و عجیب میشود. پس اگر صدایی شبیه به تقتق یا برخورد فلز را میشنوید احتمالاً بلبرینگ ورودی شفت گیربکس دچار مشکل شده است.
تعمیر گیربکس و شفت گیربکس
به طور کلی تعمیر گیربکس کار نسبتاً پیچیدهای است و از آنجا که هر خودروساز معروف در دنیا، از شیوههای خاص خودش برای انتقال نیرو استفاده میکند؛ طبیعتاً این موضوع شناخت سیستم و عیبیابی آن را دچار مشکل خواهد کرد. در نتیجه میتوان گفت که نحوه تعمیر شفا گیربکس رنو با مثلاً بنز متفاوت خواهد بود.
به طور کلی ما برای تعمیر گیربکس سه مرحله اصلی داریم. که عبارتاند از:
بررسی و عیبیابی: ما باید ببینیم که چرا شفت گیربکس نمیتواند کار خود را به درستی انجام دهد. آیا این موضوع به خاطر خرابی یکی از قطعات مثلاً چرخدندهها، زنجیرها یا غیره است. یا اینکه نصب برخی از قطعات، مثلاً بلبرینگ به شکل درست و تراز انجام نشده. یا روغن به میزان کافی وجود ندارد و به صورت کلی بررسی هر عاملی که میتواند باعث از کار افتادن شفت گیربکس گردد.
تعویض و تنظیم قطعات: پس از پیدا کردن قطعه خراب، باید آن را تعویض نماییم یا اگر قطعه به صورت درستی نصب نشده؛ باید آن را مجدداً نصب و تنظیم کنیم. یا اگر روغن کثیف است آن را عوض نماییم.
بررسی مجدد: پس از نصب مجدد قطعات و تعویض قطعات معیوب، باید دوباره شفت گیربکس را تنظیم نموده و کارکرد آن را بررسی کنیم.
در حقیقت ما برای تعمیر همه انواع گیربکس همین سه مرحله را طی میکنیم اما نکتهای که در ابتدای این بخش بیان کردیم؛ بسیار مهم است. به عبارت دیگر اگرچه گیربکسها در تمام خودروها وظیفه انتقال نیرو را به عهده دارند و اگرچه برای تعمیر آنها باید همین سه مرحله را طی کنیم اما ساختار داخلی گیربکس و قطعات به کار رفته به منظور انتقال نیرو، در خودروهای مختلف، متفاوت است و همین عامل باعث میشود که نحوه تعمیر شفت گیربکس رنو با هیوندا، یا آئودی متفاوت است.
همانطور که میدانید مستررنو ارائه دهنده خدمات تخصصی رنو در ایران میباشد. از این رو برای تعمیر انواع خودروهای رنو و همچنین تعمیر گیربکس ال 90 دنده ای میتوانید روی ما حساب کنید.
سخن پایانی
در پایان باید گفت که انجام چند کار میتواند باعث نگهداری بهتر از گیربکس و عمر طولانیتر قطعات آن شود که مواردی بسیار ساده هستند؛ برای مثال چک کردن روغن گیربکس و تعویض آن در فواصل زمانی منظم میتواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند. یا توجه به علائم خرابی شفت گیربکس و پیگیری کردن مشکل در همان ابتدای کار میتواند از حاد شدن و پرهزینه شدن تعمیر جلوگیری نماید.
نکته مهم دیگری که برای جلوگیری از خرابی مجدد شفت گیربکس وجود دارد استفاده از قطعات باکیفیت و خاص گیربکس هر ماشین است. به این نکته اشاره کردیم که برای مثال ساختار گیربکس بنز با رنو متفاوت است و برای تعمیر هر کدام باید شیوهای خاص و قطعاتی ویژه را به کار برد.
اگر به دنبال جایی برای تهیه لوازم یدکی رنو به صورت تخصصی هستید؛ مستر رنو کنار شماست تا قطعاتی باکیفیت و اصلی را، با بهترین قیمت در اختیار شما قرار دهد.